چارسوق لارستان | موهبت پیرغیبی: روستای گلار، از توابع بخش بیدشهر شهرستان اوز در استان فارس، با پیشینه فرهنگی غنی و جمعیتی علاقه‌مند به کتاب و کتابخوانی، در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به ترویج فرهنگ مطالعه نشان داده است. یکی از نمادهای این تلاش، «خانه فرهنگ گلار» است که به عنوان مرکزی برای فعالیت‌های فرهنگی، کارگاه‌های ادبی و نشست‌های کتابخوانی راه‌اندازی شده است.
در سال ۱۴۰۰، به همت و با هزینه برادران نیک‌اندیش هاشمی؛ سید اسماعیل، سید عبدالله و سید خلیل، از خیرین و نیکوکاران گلار، اقدام به بازسازی بنایی قدیمی در روستای گلار شد که «خانه فرهنگ گلار» نام گرفت.
از آن پس، این سرا پاتوقی برای اهالی ادب و فرهنگ و محلی برای برگزاری برنامه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی متنوع منطقه گشت. کمتر اتفاق می‌افتد که در یک روستا، فضای فرهنگی پویا و زنده‌ای آنچنان رونق داشته باشد که از شهرها و روستاهای اطراف نیز به آن بپیوندند. نقش نیکوکاران روستا در احداث مکانی زیبا، اصیل و مناسب، و اهالی دغدغه‌مند آن در برنامه‌ریزی، پیشبرد و هدایت مسیر و زنده نگه داشتن و استمرار برنامه‌ها را نمی‌توان در این موفقیت نادیده گرفت. اگر گلار خیرین فرهنگی چون برادران هاشمی را نداشت، که نه تنها هزینه فضای خانه فرهنگ و مرمت آن را بر عهده داشتند، بلکه هنوز و همچنان در تأمین هزینه‌های برگزاری دوره‌ها و رویدادهای خانه فرهنگ همراه و پشتیبانند، و اهالی متعهدی همچون خانواده صالحی و دیگر فرهنگ دوستان این روستا و منطقه که در فعالیت های این خانه نقش داشته اند، بی گمان مردمان گلار هم مانند بسیاری از روستاها و چه بسا شهرها، از نعمت وجود این فضا و رشد و پیشرفتی که به سبب آن حاصل شده است، بی‌بهره می‌ماندند.
خانه فرهنگ گلار در زمینی به مساحت ۶۱۵ مترمربع و با زیربنای ۳۰۰ مترمربع در بافت قدیم روستا واقع شده و با حفظ ویژگی‌های معماری سنتی منطقه، شامل حیاط مرکزی، بادگیر، اتاق‌های تابستانی و زمستانی و فضای سبز بازسازی شده است. هدف از این بازسازی ایجاد فضایی مناسب برای ارتقاء سطح کیفیت هنر و فرهنگ در اجتماع محلی بوده است.
این خانه میزبان کارگاه‌های هنری، جلسات قصه‌گویی، فلسفه، موسیقی، نشست‌های ادبی، نقد کتاب، نمایشگاه‌های هنری، کارگاه‌های نویسندگی و شعرخوانی بوده و در طول سال برنامه‌های مختلفی را برگزار می‌کند که به ترویج فرهنگ مطالعه و هنر در میان اهالی روستا و مناطق اطراف می‌پردازد. علاوه بر این، برنامه‌های ویژه کودکان و نوجوانان شامل داستان‌خوانی، کارگاه‌های نقاشی و فعالیت‌های خلاقانه، موجب جذب نسل جوان به فرهنگ و هنر شده و فرصتی برای پرورش خلاقیت و تفکر انتقادی فراهم کرده است.
این کلاس‌ها با استقبال خوب اهالی روستا و نیز روستاها و شهرهای هم‌جوار مواجه شده است؛ چراکه از سال‌ها قبل خانم پروین صالحی تسهیلگر کتابخوانی و یکی از اهالی دغدغه‌مند روستا، زمینه برای فرهنگ کتابخوانی و قصه‌گویی و فعالیت‌های دیگر، در قالب گروه‌های کوچک و بزرگ محلی، ایجاد شده بود و بعد از احداث خانه فرهنگ گلار، این فعالیت‌ها منسجم‌تر و جدی‌تر و با انگیزه بیشتری ادامه یافت.
فعالیت‌های خانه فرهنگ گلار تأثیرات گسترده‌ای بر جامعه محلی داشته و دارد. این خانه فرهنگی علاوه بر ارتقاء سطح فرهنگی و هنری منطقه، به تقویت هویت محلی، ایجاد حس تعلق و همبستگی اجتماعی و افزایش مشارکت اهالی در برنامه‌های فرهنگی کمک کرده است. تعامل مستقیم هنرمندان، نویسندگان و علاقه‌مندان با اهالی باعث شده است تا دانش، تجربه و مهارت‌های فرهنگی به شکل مستقیم منتقل شود و فضای گفت‌وگو و تبادل نظر در سطح محلی گسترش یابد.
علاوه بر این، برگزاری نمایشگاه‌های کتاب، معرفی نویسندگان منطقه، مسابقات ادبی و کارگاه‌های آموزشی موجب شده است که خانه فرهنگ گلار به یک مرکز پویا و الگوی فرهنگی در منطقه تبدیل شود و نقش مهمی در ترویج مطالعه، هنر و ادبیات در میان نسل‌های مختلف ایفا کند. این اقدامات همچنین زمینه را برای افزایش تعامل میان روستاهای اطراف و ایجاد شبکه‌ای از علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر فراهم کرده است.
با توجه به مسیر طی‌شده و موفقیت‌های حاصل شده، خانه فرهنگ گلار در نظر دارد با همکاری نهادهای دولتی و غیردولتی، برنامه‌های بیشتری در زمینه‌های فرهنگی و هنری برگزار کند. این اقدامات می‌تواند به توسعه پایدار فرهنگی، افزایش سطح آگاهی عمومی، رشد مهارت‌های هنری و ارتقاء کیفیت زندگی اجتماعی اهالی روستا کمک کند و گلار را به عنوان یک مرکز فرهنگی معتبر در استان فارس معرفی نماید.
خانه فرهنگ گلار، علاوه بر فراهم کردن فضای مناسب برای مطالعه، زمینه‌ای برای تعامل فعالان فرهنگی با علاقه‌مندان به کتاب ایجاد می‌کند. فعالان فرهنگی و اهالی کتاب، بر اهمیت چنین مکان‌هایی تأکید دارند و معتقدند که حضور خانه فرهنگ و پاتوق‌های ادبی، می‌تواند نقش کلیدی در شکل‌دهی فرهنگ مطالعه و رشد ادبی منطقه ایفا کند. بسیاری از شهروندان، دانش‌آموزان و نوجوانان با حضور در این مراکز، تجربه‌ای نزدیک و صمیمی با کتاب و نویسندگان منطقه پیدا کرده‌اند.
علاوه بر این، برنامه‌های متنوع فرهنگی که در خانه فرهنگ گلار برگزار می‌شوند، شامل نمایشگاه کتاب، مسابقات ادبی، جلسات نقد و بررسی کتاب و کارگاه‌های آموزشی است و باعث می‌شود که شهر گلار به عنوان یک مرکز کوچک فرهنگی در استان فارس شناخته شود.
فعالیت‌های خانه فرهنگ گلار نه تنها موجب ارتقاء سطح فرهنگی و هنری منطقه شده است، بلکه به تقویت هویت محلی و ایجاد حس تعلق در میان اهالی روستا کمک کرده است. این مرکز فرهنگی با فراهم آوردن فضایی برای تعامل هنرمندان، نویسندگان و علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر، نقش مهمی در توسعه فرهنگی و اجتماعی منطقه ایفا می‌کند.
نقش گلار و خانه فرهنگ را، در انتخاب «اوز» به عنوان پایتخت کتاب ایران، نمی‌توان نادیده گرفت. در بازدید از خانه فرهنگ گلار، بخش کتابخوانی و قصه‌گویی این مجموعه و نیز جمعیت کتاب‌خوان روستا، بسیار مورد توجه بازرسین قرار گرفت و نقش مهمی در تعیین اوز به عنوان پایتخت کتاب ایران داشت.
خانه فرهنگ گلار، نمونه‌ای از اقدامات موفق در حوزه فرهنگی روستایی است که می‌تواند الگویی برای دیگر مناطق استان و کشور باشد و اهمیت توسعه زیرساخت‌های فرهنگی در تقویت علاقه به مطالعه را نشان دهد.
افتخاری است برای اهالی جنوب استان فارس که در نزدیکی خود روستایی دارند با مردمان دغدغه‌مند و همتی مثال‌زدنی، که گام‌ها و اقدامات بزرگشان نه تنها اهالی روستا، بلکه شهرها و روستاهای اطراف را هم بهره‌مند می‌کند. و اینها هیچ کدام شدنی نبود اگر خیرینی با دغدغه فرهنگی و صدالبته انسان‌هایی که برای فرهنگ‌سازی در منطقه، بی‌هیچ چشم‌داشت، سالیان متمادی تلاش کردند، نبودند. که نتیجه همین تلاش و همت‌ها بود که حالا از روستای گلار به عنوان یکی از مراکز فرهنگی منطقه سخن به میان می‌آید؛ گرچه هنوز بسیاری از آن بی‌خبرند. با توجه به این ظرفیت‌ها، توجه به پشتیبانی مادی و معنوی از این مراکز و ایجاد فرصت برای فعالیت‌های بیشتر فرهنگی، می‌تواند زمینه را برای توسعه شبکه‌های کتابخوانی و ترویج ادبیات در سطح محلی و منطقه‌ای فراهم کند.
دیدگاه خود را بنویسید